Kattenziektes

Kattenziekte (feline parvovirus, FPV)

Kattenziekte is een zeer besmettelijke virale maagdarmziekte. De diarree kan variëren van mild tot ernstig tot zelfs dodelijk. Infecties bij drachtige poezen kunnen leiden tot abortus of hersenschade bij de kittens. Omdat het virus ook de witte bloedcellen aanvalt, daalt de weerstand van katten met kattenziekte en wordt het dier tevens vatbaar voor andere virussen en bacteriën. Het virus is met een simpele test aan te tonen in de ontlasting van zieke dieren. Omdat het virus zeer hardnekkig is, is het belangrijk om deze test uit te voeren bij dieren met klachten die kunnen passen bij kattenziekte. Als een kitten met diarree verder geen zieke indruk maakt en gezond lijkt, heeft hij waarschijnlijk geen kattenziekte, maar komt de diarree door een andere oorzaak.

Besmetting met kattenziekte

Besmette dieren verspreiden het virus via de ontlasting. Een kitten kan zich besmetten door contact met een ziek dier, een net hersteld dier of een besmette (en niet ontsmette) ruimte. Het virus kan ook via de kleding en handen van verzorgers worden overgebracht.

Symptomen van kattenziekte

· Braken

· Diarree

· Uitdroging

· Plotselinge dood bij (jong-)volwassen katten met niesziekte-achtige klachten

· Abortus en hersenschade bij kittens

Diagnose van kattenziekte

De diagnose wordt gesteld met een test voor Parvo bij honden(!). De test op de ontlasting kan vals-positief uitvallen wanneer de kat in de periode van 7-10 dagen voorafgaand aan de test is gevaccineerd tegen kattenziekte.

Behandeling van kattenziekte

We kunnen een dier met kattenziekte behandelen, maar er zijn geen geneesmiddelen tegen het virus zelf. Elke patiënt zal het virus zelf moeten overwinnen. De kans op herstel is afhankelijk van de ernst van de ziekte, de conditie van de kat en de kwaliteit van de zorg. De behandeling is symptomatisch: middelen tegen braken, vloeistoftherapie (infuus), bloedtransfusies, dwang-/enterale voeding (enterale voeding is voeding die via de maag en darmen wordt gegeven) en breedspectrum antibiotica. De antibiotica zijn nodig vanwege het lage aantal witte bloedcellen.

Quarantaine

Omdat het virus erg besmettelijk is, kunnen (mogelijk) besmette dieren het beste in afzondering verzorgd worden. Na besmet te zijn worden katten meestal binnen enkele dagen ziek, maar het kan ook 2 weken duren. Als een dier niet ziek is, maar besmetting wel mogelijk is, dient een quarantaineperiode dus minimaal 2 weken te duren. Daarna kan een dier veilig bij andere mogelijk vatbare dieren gevoegd worden. Als een dier ziek is, is verpleging in quarantaine nodig. Na herstel kan de kat het virus nog twee weken uitscheiden. Het is dus verstandig het dier in die periode nog in quarantaine te houden.

Alleen chloor doodt het kattenziekte virus

Het kattenziektevirus is een hardnekkig virus. Het virus kan in een donkere en vochtige omgeving maanden tot jaren overleven. Het virus kan worden overgebracht via kleren en handen. Verzorgers dienen in de quarantaine beschermende kleding (inclusief handschoenen) te dragen. Alleen chloor kan het virus doden. Alcohol en quaternaire ammoniumzouten zijn geen effectief desinfectiemiddel tegen kattenziekte. Omdat chloor niet werkt op ontlasting, grond en andere zichtbare viezigheid, moet voor het ontsmetten een ruimte eerst grondig worden schoongemaakt met zeep. Na het verwijderen van de zeepresten kan chloor worden aangebracht, waarna het voldoende tijd moet krijgen om zijn werk te doen (zie hiervoor instructies op de verpakking van de chloortabletten). Na grondige schoonmaak en ontsmetting (liefst twee maal) van een ruimte, is een ruimte meteen weer bruikbaar.

FIP bij de kat

FIP staat voor Feline Infectieuze Peritonitis. Dat betekent besmettelijke buikvliesontsteking van de kat. Bij de natte vorm van FIP staat er veel vocht in de buikholte van de kat. Ook het borstvlies kan ontstoken zijn: er staat dan vocht in de borstkas. Bij de droge vorm van FIP worden organen aangetast zoals de lever, nieren, darmen, hersenen of het ruggenmerg. Sommige dieren hebben een mengvorm: nat en droog.

FIP is een ernstige ziekte bij katten die wordt veroorzaakt door een veelvoorkomend diarreevirus (coronavirus). Dit diarreevirus is eigenlijk helemaal niet zo gevaarlijk voor de kat: na een dagje diarree zijn de meeste katten er verder niet ziek van. Bij enkele katten verandert de onschuldige darmvorm van het virus in een kwaadaardige variant die ontstekingen elders in het lichaam veroorzaakt.

Het coronavirus

Het Feline Coronavirus (FCoV) is een zeer besmettelijk, maar ongevaarlijk virus dat darminfecties veroorzaakt. Het coronavirus veroorzaakt milde diarree klachten. Maar vaker vertonen geïnfecteerde dieren geen verschijnselen. Veel katten komen in hun leven het virus wel een keer tegen. Het grootste deel van de dieren dat in contact komt met het normale virus, overwint het virus, voordat het kwaadaardig kan worden.

Symptomen FIP

Katten met FIP hebben vaak koorts en vertonen gewichtsverlies.

Natte vorm

· Bolle buik: vocht in de buikholte.

· Benauwdheid: vocht in de borstholte.

Droge vorm

· De verschijnselen afhankelijk van de organen die worden aangetast.

· Troebele ogen, bloed of pus in de ogen bij een oogontsteking.

· Afwijkend gedrag bij een ontsteking van de hersenen.

· Benauwdheid bij aantasting van de longen.

· Geelzucht bij aantasting van de lever.

· Bleekheid bij bloedarmoede.

· Nierfalen bij aantasting van de nieren.

Diagnose FIP

Buik- of borstvocht is helder, geel of licht-oranje. Vaak is het vocht plakkerig en slijmerig (dradentrekkend).

Behandeling FIP

Behandeling van FIP is meestal niet succesvol en de ziekte is bijna altijd dodelijk. Wel kan met ondersteunende therapie de kwaliteit van leven verhoogd en de levensduur verlengd worden. Deze ondersteunde therapie kan bestaan uit het wegzuigen van het ontstekingsvocht uit de borst- of buikholte, het geven van sondevoeding, infusen en antibiotica voor secundaire infecties. Sommige katten zijn geholpen met medicijnen die de afweer beïnvloeden of onderdrukken (prednison, prednisolon of dexamethason).

Levensverwachting FIP

FIP is een dodelijke aandoening. Hoe lang de kat nog te leven heeft is afhankelijk van de klinische toestand bij het stellen van de diagnose. Sommige katten leven nog enkele weken tot maanden. Vaak worden dieren na het stellen van de diagnose geëuthanaseerd.

FIP is niet besmettelijk, maar het coronavirus wel

De verandering van het onschuldige coronavirus in het dodelijke FIP virus vindt in de patiënt zelf plaats. Het FIP virus wordt slechts zelden uitgescheiden. Er vindt dus geen rechtstreekse overdracht plaats van het kwaadaardige virus. Maar hoe meer katten besmet zijn met het onschuldige darmvirus (dat wel gemakkelijk overgedragen wordt), hoe groter de kans dat één kat FIP ontwikkelt.

Voorkómen van een besmetting met het coronavirus

De bestrijding van de goedaardige variant van het virus verkleint de kans op het krijgen van FIP. Het coronavirus verspreidt zich via de ontlasting. Door uw huis zo schoon mogelijk te houden en daarna te ontsmetten kunt u de kans op besmetting verkleinen. Ook katten met FIP kunnen het coronavirus uitscheiden.

Samenvattend

Het Coronavirus, dat diarree veroorzaakt, is op zichzelf een vrij onschuldig virus. Toch moeten we er voorzichtig en hygiënisch mee omgaan. De kwaadaardige variant, FIP, is meestal dodelijk.

FIV en kattenaids

Het Feline Immunodeficiëntie Virus, kortweg FIV, is voor katten zeer besmettelijk. Besmetting met het virus zal uiteindelijk kattenaids veroorzaken. Een ziekte waarbij de weerstand van je kat ernstig verzwakt.

Kat besmet met FIV

Een kat kan FIV krijgen wanneer zijn bloed in aanraking komt met het speeksel of bloed van een besmette kat. Als een moederpoes het virus bij zich draagt, kan zij haar kittens al in de baarmoeder of tijdens het zogen besmetten.

Welke katten lopen het meeste risico op besmetting?

Dikwijls wordt FIV tijdens een gevecht tussen katten overgedragen. Via de bijt – en krabwonden die daarbij ontstaan, kan het virus in de bloedbaan van de andere kat terecht komen. De echte ‘vechtersbazen’onder onze huistijgers, lopen daarom theoretisch gezien het meeste risico. Behoort jouw kat tot deze groep? Probeer dit gedrag dan te veranderen, een castratie zou het vechten kunnen verminderen. Overleg dit eens met je dierenarts.

FIV veroorzaakt kattenaids

Het FIV veroorzaakt uiteindelijk kattenaids. Daarbij verloopt het ziekteproces in 5 fases waarbij de gezondheid van je kat ernstig verslechterd:

Fase 1: Acute Fase

Fase 2: Stadium zonder symptomen

Fase 3: Vervolgfase

Fase 4: Aids gerelateerd stadium

Fase 5: Kattenaids

De ziekte is vooral een aanslag op het afweersysteem van een huistijger. Daardoor kan een infectie die normaal gesproken vrij onschuldig is, levensgevaarlijk zijn voor een kat met aids.

Aan welke symptomen herken je FIV en kattenaids?

Tijdens de eerste twee fases ogen de meeste katten niet ziek.

· koorts en griepverschijnselen.

Pas in de derde fase zal echt opvallen dat je kat ziek is.

· eventuele koorts

· weinig tot geen eetlust

· vermageren

· lusteloos

· mogelijk oogontstekingen.

Tijdens de derde en vierde fase na de besmetting met FIV zal je kat steeds zieker worden.

· diarree,

· benauwdheid,

· opgezwollen lymfeklieren en allerlei infecties.

In fase 4 kunnen ook zenuwafwijkingen voorkomen.

Hoe weet ik of mijn kat FIV-besmet is?

Alleen na het afnemen van een bloedtest kan met zekerheid worden gezegd of je kat FIV-besmet is. Wel geldt dat dit pas vanaf een maand na de besmetting zichtbaar zal zijn in het bloedbeeld.

Kan een kat het virus kwijtraken en genezen van kattenaids?

Wanneer een kat eenmaal met FIV besmet is, kunnen we dat helaas nog niet genezen. De behandeling zal bestaan uit het bestrijden van de symptomen en infecties. Daarnaast zal de dierenarts proberen de weerstand van je kat te ondersteunen. Voedingssupplementen kunnen daarbij helpen.

Help, mijn kat heeft FIV / kattenaids!

Als je kat met FIV besmet is, zal hij regelmatig door de dierenarts gecontroleerd moeten worden. Hou de ontwikkeling van gezondheidsklachten in de gaten en blijf voor je kat de kwaliteit van zijn leven checken.

Verder is het belangrijk dat je je besmette huistijger binnenhoudt zodat hij de ziekte niet aan andere katten kan overdragen.

Is het virus ook voor mensen gevaarlijk?

Het Feline Immunodeficientie Virus is niet besmettelijk voor mensen.

Acute en chronische niesziekte

Niesziekte is een veel voorkomende aandoening bij kittens en volwassen katten. De ernst van de klachten kan sterk variëren. Katten kunnen klachtenvrij drager zijn, maar ook aan de ziekte overlijden.

ACUTE NIESZIEKTE

Oorzaken van acute niesziekte bij de kat

De belangrijkste veroorzakers van niesziekte zijn:

· Feline herpes virus: geeft de ergste klachten (algehele malaise, oogontsteking, niesen, snotteren)

· Feline calicivirus (FCV): geeft mildere klachten (ook zweertjes in de mond)

De klachten kunnen verergerd worden door bacteriën:

· Bordetella bronchiseptica (met name bij groepen katten)

· Chlamydophila felis, Chlamydophila psittaci (veel oogklachten, prut uit ogen)

· Mycoplasma

· diverse bacteriën

Symptomen van acute niesziekte

De typische verschijnselen van niesziekte zijn:

· niesen, verkouden (neusuitvloeiing)

· rode ogen, ooguitvloeiing

· sloomheid

· verminderde eetlust

· koorts

· jongere dieren hebben vaak heftigere verschijnselen: hoe jonger het dier, hoe zieker het is van niesziekte

Diagnose van acute niesziekte

De diagnose acute niesziekte wordt gesteld op basis van het klinische beeld. Er kan een monster worden afgenomen voor PCR onderzoek. PCR is een test waarbij we het erfelijk materiaal (DNA) van de ziekteverwekker aantonen.

Behandeling van acute niesziekte

Dieren die in groepen leven, moeten worden geïsoleerd om de verspreiding van de virussen in te dammen. Hierbij moet rekening worden gehouden met het feit dat niesziekte ook via de handen en kleren kan worden overgebracht.

Ernstig zieke dieren moeten worden opgenomen en behandeld:

· infuus

· helpen bij het eten (een kat die afvalt heeft minder weerstand)

· pijnstilling

· neusspoelen / dampen

Antibiotica Bij acute niesziekte kunnen antibiotica gegeven worden (oogzalf, neusdruppels en tabletten) om de bijkomende bacteriën te doden. Antivirale middelen Hoewel deze middelen de virus niet blijvend uit het lichaam kunnen verjagen, herstellen dieren mogelijk sneller en blijven klachten langer weg. Maar de indruk is toch dat de anti-herpesmedicijnen van de mens niet echt werken bij katten met niesziekte. Interferon Interferon (humaan of feline) wordt door sommigen gegeven. In een vroeg stadium van de ziekte zou het dure middel mogelijk helpen.

Prognose van acute niesziekte

· De meeste katten genezen, maar de ziekte kan ook levensbedreigend zijn.

· Als uw kat een ernstige vorm van niesziekte heeft, zal het weken duren voor uw kat genezen is.

· Sommige katten houden blijvende schade over aan de ziekte. Het is goed mogelijk, dat de kat de hele tijd blijft snotteren, of dat de verschijnselen wel weggaan, maar steeds terugkomen

CHRONISCHE NIESZIEKTE

Oorzaken van chronische niesziekte

Dieren die herstellen van acute niesziekte kunnen vergroeiingen hebben in de neus. Hierdoor blijft slijm in de neus staan, wat een goede voedingsbodem is voor bacteriën. Deze katten zijn chronisch of recidiverend (terugkerend) verkouden. Het feline herpesvirus kan in zenuwweefsel latent aanwezig blijven, nadat de kat de niesziekte overwonnen lijkt te hebben. Af en toe kan het virus weer actief worden en dan gaat het zich weer vermeerderen in de voorste luchtwegen en het oogslijmvlies. Bij herpesvirus kan er dus sprake zijn van een her-infectie van binnenuit (vergelijk het met een koortslip). Zo’n her-infectie duurt vaak maar 3-5 dagen, omdat er snel een immuunrespons is.

Symptomen van chronische niesziekte

Katten met chronische niesziekte zijn vaak verkouden. De kat is verder niet ziek en de klachten komen en gaan, worden vaak niet erger. In sommige gevallen eet de kat minder goed en valt af.

Diagnose van chronische niesziekte

Omdat chronische neusverkoudheid ook kan worden veroorzaakt door vreemde voorwerpen (grassprieten, haarballen, e.a.), poliepen, stricturen en tumoren is een rinoscopie of CT scan nodig om de diagnose chronische niesziekte te bevestigen. Zeker als de neusuitvloeiing duidelijk uit één en niet uit beide neusgaten komt, is het verstandig om ook aan andere oorzaken dan niesziekte te denken.

Behandeling van chronische niesziekte

Er is geen behandeling voor chronische niesziekte bij de kat. Antibiotica en neusdruppels geven wel verlichting, maar na het stoppen van de behandeling komen de problemen vrij snel terug. Soms is er geen sprake van niesziekte, maar is er een andere oorzaak van chronische verkoudheid bij de kat. Als de oorzaak van de verkoudheid is vastgesteld, is een effectieve behandeling soms mogelijk. stomen kan de neusuitvloeiing van de kat minder taai maken. Neem de kat mee in de badkamer!